14 września 2020

Prostym językiem o układach SZR
w systemach zasilania gwarantowanego cz.2

W poprzedniej części artykułu omówiliśmy podstawowe pojęcia związane z układami przełączania zasilania, w tej natomiast skupimy się na wyjaśnieniu pojęć Rezerwy Jawnej oraz Rezerwy Ukrytej, z naciskiem na prawidłową interpretację schematów obu rodzajów rezerw.

O Rezerwie Jawnej mówimy kiedy tor zasilania rezerwowego w normalnym układzie pracy nie przenosi żadnego obciążenia, jednak może zostać załączony w celu przejęcia całkowitego obciążenia.  

Rys. 2:

Na rysunku nr 2 widzimy typowy układ z dwoma źródłami zasilania w konfiguracji sieć-sieć, ale oczywiście może to być również konfiguracja sieć-agregat czyli najbardziej podstawowy reprezentant układu SZR z rezerwą ukrytą.

Rys. 3

Rysunek nr 3 obrazuje aplikację z trzema źródłami zasilania sieć-sieć-agregat gdzie tylko jedno  źródło jest priorytetowe i nadal mamy do czynienia z Rezerwą Jawną.

O Rezerwie Ukrytej mówimy kiedy źródła zasilania nie są w pełni obciążone w normalnym stanie pracy i mogą być czasowo przeciążone w wyniku przełączenia całego obciążenia na zasilanie z jednego źródła (Rys. 4).

Rys. 4

Widzimy tutaj oczywiście układ z dwoma źródłami zasilania i sprzęgłem czyli najbardziej typowy schemat dla Rezerwy Ukrytej wraz z tabelą logiki, która obrazuje zasadę pracy dla tego rozwiązania. Tutaj najczęściej wpadamy w pułapkę błędnej interpretacji schematów na Rys. 5 i Rys. 6.

Rys. 5

Rys. 6

Powyżej przedstawione schematy bardzo często mylone są z Rezerwą Ukrytą. Zapewne powodem tych pomyłek jest trzeci wyłącznik wydający się być sprzęgłem, a w istocie odpowiada za zrzut obciążeń nie priorytetowych czyli cały czas mamy do czynienia z Rezerwą Jawną. Co zrobić aby nie dać się zmylić ? Oczywiście poza analizą schematu należy przeanalizować tabele logiki, która powinna być nieodłącznym elementem dokumentacji w tym zakresie. Przeanalizujmy  Rys. 7.

Rys. 7

Doskonale widać na tym przykładzie iż schemat nie określa jednoznacznie rodzaju rezerwy. Dopiero po analizie schematu i tabeli logiki będziemy mieli pełny obraz sytuacji.  Zajmijmy się kolejną kwestią jaką jest blokada mechaniczna. Zadajmy sobie pytanie z jakimi elementami taka blokada jest powiązana. W układach SZR muszą oczywiście istnieć elementy pełniące rolę wykonawczą i mogą to być wyłączniki/rozłączniki kompaktowe oraz wyłączniki/rozłączniki powietrzne. Zarówno te pierwsze jak i te drugie muszą być wyposażone w napędy silnikowe i styczniki. W wielu konfiguracjach niezbędna będzie blokada mechaniczna między tymi aparatami szczególnie w sytuacji gdy źródłem rezerwowym będzie zespół prądotwórczy, ale nie tylko. W większości układów dwu-wyłącznikowych nie ma z tym problemu - są do tego odpowiednie akcesoria. Trochę inaczej rzeczy się mają w gdy potrzebna jest blokada dla trzech aparatów i tu w przypadku wyłączników powietrznych nie ma problemu, ale w przypadku wyłączników kompaktowych, dla których nie istnieją takie rozwiązania blokad, musimy zastosować układy zamienne z wykorzystaniem czwartego aparatu.
Obrazują to przykłady na Rys. 8 i Rys. 9.

Rys. 8

Rys. 9

Zastanówmy się co ze sterowaniem. Są dwie drogi: pierwsza to zastosowanie sterowników programowalnych, rozwiązanie często droższe i nie we wszystkich przypadkach uzasadnione a jednocześnie bardziej skomplikowane i obarczone większą odpowiedzialnością projektującego.
Druga droga to użycie dedykowanych sterowników wstępnie zaprogramowanych, stworzonych specjalnie z myślą o realizacji funkcji SZR.

Przykładem jest oferta sterowników SZR firmy LEGRAND, które zostaną omówione wkrótce w trzeciej, ostatniej części artykułu.

Wspólnie z firmą LEGRAND zapraszamy wszystkich chętnych, którzy chcą zgłębić tematautomatyki samoczynnego załączenia rezerwy, na indywidualne szkolenia organizowane przez LEGRAND i LIBRA.

Zainteresowany? - Kliknij tutaj i skontaktuj się z nami!